Trẻ biếng ăn ngủ nhiều có đáng lo không? Cách xử lý mẹ cần biết

Thấy con “ăn được ngủ được” là niềm hạnh phúc vô bờ bến với ba mẹ. Vì vậy khi gặp tình trạng trẻ biếng ăn ngủ nhiều không ít người lo lắng đây liệu có phải vấn đề bất thường hay không và nên xử lý như nào. Ba mẹ cùng Vinlac tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Khi nào nhận biết được trẻ biếng ăn ngủ nhiều

Để biết được khi nào trẻ biếng ăn ngủ nhiều, mẹ cần nắm được chế độ ăn - ngủ bình thường của trẻ là như thế nào. 

Về cữ ăn, lượng ăn của trẻ ít nhiều phụ thuộc vào kích thước dạ dày. Trong những ngày đầu sau sinh, dạ dày của bé chỉ có thể chứa được khoảng 5 - 7ml sữa và tăng dần lên 22 - 27ml vào ngày thứ 3. Đến ngày thứ 7, kích thước dạ dày mở rộng hơn, cho phép trẻ bú được 45 - 60ml sữa. Khi tròn 1 tháng tuổi, dạ dày của bé đã to bằng quả trứng và có thể chứa được 80 - 150ml sữa. Ngoài xem lượng sữa cho bé theo tháng tuổi, mẹ có thể tham khảo công thức xác định lượng sữa cho bé theo cân nặng. 

Về giấc ngủ, trẻ thường ngủ nhiều khi mới sinh. Trẻ chỉ thức dậy khi có nhu cầu ăn, hay cần thay tã. Khi được 6 - 8 tuần tuổi hầu hết trẻ bắt đầu ngủ ít hơn vào ban ngày và nhiều hơn vào ban đêm, mặc dù vẫn thức dậy để ăn vào ban đêm nhưng sẽ nhanh chóng quay lại giấc ngủ. Càng lớn trẻ sẽ ngủ ít hơn. Mẹ có thể tham khảo thời gian ngủ bình thường của trẻ như sau: 

• Dưới 3 tháng tuổi: Khoảng 16 - 20 giờ

• Từ 3 - 6 tháng tuổi: Rút ngắn lại còn 14 giờ vì trẻ đã quen với giờ ngủ đêm

• Từ 6 tháng - 1 tuổi: Khoảng 12 - 15 tiếng.

Từ những số liệu trên, mẹ có thể nhận biết được khi nào trẻ biếng ăn ngủ nhiều hơn mức thông thường để có thể can thiệp kịp thời. 

Tìm hiểu thêm về: Bé biếng ăn: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả

Nhận biết trẻ biếng ăn ngủ nhiều

Nguyên nhân trẻ biếng ăn ngủ nhiều

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ biếng ăn ngủ nhiều mà ba mẹ cần nắm được.

Trẻ mới tiêm phòng

Sau khi tiêm vắc-xin trẻ bị sốt là một phản ứng hết sức tự nhiên. Bé sau khi tiêm vắc-xin thường có biểu hiện sốt nhẹ từ 37,5 độ C đến 39 độ C, cùng với đó có thể có biểu hiện quấy khóc, chán ăn, bú kém hơn trong khoảng 1-2 ngày. Trẻ có đề kháng yếu, hệ miễn dịch sẽ cần nhiều thời gian để phục hơn nên đi kèm với sốt cũng sẽ mệt mỏi, ngủ li bì cũng là biểu hiện thường gặp. 

Do trẻ sơ sinh bị sốt, nhiễm virus 

Trẻ mắc bệnh do ư sốt và nhiễm virus cũng gây ra sự mất cân bằng và giảm sự thoải mái trong việc ăn và ngủ. Khi bị ốm, trẻ có xu hướng ngủ nhiều hơn. Giấc ngủ giúp các tế bào miễn dịch như bạch cầu lympho tiêu diệt vi khuẩn, virus dễ dàng hơn. Ngủ đủ giấc cũng giúp điều hòa hoạt động xuất các cytokine gây viêm. Đặc biệt, nếu trẻ bị viêm đường hô hấp trên, việc sưng đau sẽ khiến bé từ chối bú mẹ.

Trẻ ốm biếng ăn khiến nhiều mẹ lo lắng. Tuy nhiên, hãy kiên nhẫn và theo dõi trẻ sát sao vì sau khi điều trị khỏi bệnh lý, con sẽ ăn uống và sinh hoạt như bình thường.

Mẹ bị tiểu đường thai kì khi mang thai 

Tiểu đường thai kì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Những trẻ này ngay sau khi sinh có lượng đường trong máu thấp, cơ thể bé tăng tiết insulin quá mức dẫn đến rối loạn chức năng gan, tụy, vàng da hoặc bất dung nạp đường ở trẻ sơ sinh. Hệ quả là trẻ sơ sinh ngủ li bì, lười ăn kéo dài trong vòng vài tháng hoặc lâu hơn. 

Tiềm ẩn nguy cơ bị viêm màng não 

Trẻ biếng ăn ngủ nhiều cũng có thể là dấu hiệu của viêm màng não. Hiện nay, có các loại viêm màng não gây ra bởi vi khuẩn Hib, phế cầu khuẩn và mô cầu. Bệnh này đặc biệt nguy hiểm và nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm cả các vấn đề về đường hô hấp, tim, máu... Trong các trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh.

Tùy từng giai đoạn có thể bé sẽ ăn ngủ khác đi. Quan trọng hơn cả là chất lượng giấc ngủ và dinh dưỡng con nạp vào có đủ hay không. Tuy nhiên ba mẹ cũng cần theo dõi sát sao quá trình tăng trưởng của trẻ bởi nếu ngủ quá nhiều, ăn/ bú không đủ cữ trong thời gian quá dài sẽ khiến cơ thể không được cung cấp đủ dinh dưỡng. Trẻ không những bị sụt cân, còi cọc mà còn có nguy cơ bị chậm phát triển, suy dinh dưỡng mức độ nặng. 

Sức khoẻ khi mang thai cũng ảnh hưởng đến trẻ sau khi sinh ra

Trẻ biếng ăn ngủ nhiều phải làm sao

Để giải quyết cũng như hạn chế tình trạng trẻ biếng ăn ngủ nhiều, ba mẹ có thể tham khảo và áp dụng các biện pháp sau đây: 

Tăng cường đề kháng cho trẻ bị ốm 

Trẻ biếng ăn ngủ nhiều do ốm sốt cần được chú trọng hệ miễn dịch để con phục hồi nhanh chóng. Các thực phẩm giàu kẽm nên được ưu tiên trong thời điểm này. Ba mẹ có thể bổ sung kẽm cho trẻ qua thịt bò, thịt gà, các loại đậu… Ngoài ra kết hợp cho con ăn sữa chua, trái cây và rau xanh để tăng cường lợi khuẩn, vitamin C. 

Chú ý vệ sinh răng miệng cho trẻ

Cần chăm sóc nướu cho trẻ sơ sinh khi mọc răng, ngay cả trước khi bé mọc chiếc răng đầu tiên, bạn nên tập thói quen lau nướu bằng gạc hoặc khăn mềm ướt trong khi tắm. Điều này sẽ giúp bé bớt khó chịu và ăn uống tốt hơn. 

Vệ sinh môi trường sống xung quanh 

Môi trường sống xung quanh trẻ cần phải đảm bảo sạch sẽ, thoáng đãng, không nên có muỗi vì đây là động vật có thể lây truyền nhiều bệnh nguy hiểm. Ngoài ra trẻ cũng nên được vệ sinh cá nhân sạch sẽ, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh hoặc đi đến nơi công cộng. 

Vệ sinh răng miệng cho bé rất cần thiết

Xây dựng thói quen ăn uống đủ chất, tạo tâm lý thoải mái khi ăn cho trẻ

• Ăn đủ chất: Cho trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt những món ăn trẻ thích để kích thích sự thèm ăn ở trẻ. Lưu ý, nên tăng cường lượng vitamin và khoáng chất (có trong rau xanh, trái cây, các loại củ) trong thực đơn của trẻ để hỗ trợ hấp thu, không sụt cân sau tiêm phòng hoặc sau ốm. 

• Ăn đúng giờ: Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng không chỉ việc chúng ta ăn gì mà chúng ta ăn vào thời điểm nào có ảnh hưởng lớn đối với sức khỏe. Với trẻ đã đi học mẹ nên đảm bảo cho con 3 bữa chính/ngày, một số bữa phụ nhẹ nhưng phải đảm bảo dinh dưỡng. Ăn đúng giờ cũng sẽ hình thành “đồng hồ sinh học” giúp bé đói đúng bữa, tránh tình trạng biếng ăn, bỏ bữa. Trẻ nhỏ hơn cần lưu ý tỷ lệ bữa ăn dặm và bữa sữa phù hợp. 

• Ăn với tâm lý thoải mái: Không nên ép trẻ ăn hoặc quát nạt, tạo áp lực bắt trẻ ăn nhiều. Nên để bé chủ động quyết định lượng ăn, khích lệ và chủ động giao tiếp trong bữa ăn để con cảm thấy hào hứng. Với trẻ sơ sinh cần tạo không gian thoáng mát, yên tĩnh và cho bú đúng tư thế. 

Tập thói quen ngủ khoa học

Nếu trẻ sơ sinh chớp mắt liên tục, lim dim, dụi mắt, ngáp hoặc kéo tai thì đây là dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ, bố mẹ nên chuẩn bị giường, cho bé ngủ ngay để tránh tình trạng nhỡ giấc, trở nên khó ngủ về sau. Ngoài ra để tăng chất lượng giấc ngủ cho bé, mẹ có thể học cách làm “ổ” để tạo cảm giác ấm áp, mềm mại, an toàn, tránh giật mình và ngủ ngoan hơn. 

Khuyến khích trẻ vận động: Để con ăn ngon miệng hơn cũng như ngủ sâu giấc, ba mẹ nên khuyến khích con vận động nhẹ nhàng trước giờ ngủ. Ban ngày cũng nên dành thời gian để cùng bé hoạt động khoảng 15-20 phút/ ngày để việc chuyển hoá năng lượng tốt hơn, tránh mệt mỏi uể oải. 

Giấc ngủ của trẻ thay đổi theo từng giai đoạn

Đánh thức trẻ đúng cách để cho ăn

Để tránh tình trạng trẻ sơ sinh biếng bú ngủ nhiều tác động đến sức khỏe và sự phát triển, mẹ nên đánh thức trẻ dậy bú sau 2 - 3 giờ. Với trẻ dưới 1 tháng tuổi, mẹ không nên để con ngủ nhiều và không bú lâu hơn 4 - 5 giờ. Khi đánh thức bé sơ sinh dậy bú, mẹ tránh lay mạnh hoặc gọi quá đột ngột có thể làm con giật mình và quấy khóc. Hãy tiếp cận bé chậm rãi, nhẹ nhàng như sau: 

• Chạm nhẹ, vuốt ve vào má hoặc lắc ngón chân của trẻ.

• Bỏ bớt khăn quấn hay chăn.

• Điều chỉnh ánh sáng trong phòng, hoặc tăng nhiệt độ máy điều hòa, giảm tốc độ quạt từ từ để con thích ứng dần.

• Lấy khăn bông mềm ẩm lau mặt nhẹ nhàng đến khi con tỉnh giấc.

Chú ý chế độ dinh dưỡng thai kỳ 

Trong quá trình mang thai, cảm giác ốm nghén và thèm ăn có thể gây khó khăn trong việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng là một phần quan trọng để ngăn ngừa tiểu đường thai kỳ. Việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh bao gồm các nguồn protein như đậu, cá, đậu phụ, thịt gia cầm, các loại hạt, dầu ô liu,... Đồng thời, cần hạn chế sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có đường. Mẹ khoẻ mạnh tác động lớn tới sức khoẻ của trẻ,  hạn chế tình trạng con biếng ăn hoặc ngủ giờ giấc khác thường khi chào đời. 

Khi mang thai cần đặc biệt chú ý chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đủ chất

Trẻ biếng ăn ngủ nhiều khi nào cần đưa đi gặp bác sĩ? 

Trong đa số trường hợp, trẻ sơ sinh biếng bú ngủ nhiều không đáng lo ngại. Tuy nhiên ba mẹ nếu quan sát nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường như bú kém, ngủ li bì, lay không dậy, sốt trên 38 độ kéo dài, ho, thở hổn hển hoặc khò khè… thì đây có thể là dấu hiệu bệnh lý, cần nhanh chóng đưa trẻ đến bác sĩ thăm khám để chẩn đoán nguyên nhân và có cách điều trị phù hợp. 

Ngoài ra, trẻ sơ sinh biếng bú ngủ nhiều cũng cần được khám bệnh nếu trẻ biếng bú kéo dài trên 5 ngày, trẻ nôn mửa, tiêu chảy, phân, dịch tiêu hóa có mùi, màu lạ…

Trong quá trình chăm con rất dễ gặp phải tình trạng trẻ biếng ăn ngủ nhiều. Mẹ không nên quá lo lắng nhưng đồng thời cũng không nên chủ quan mà cần theo dõi sát sao sinh hoạt, thể trạng của trẻ đặc biệt là những năm đầu đời để có phương án can thiệp kịp thời, phù hợp nhất.