Lượng sữa cho bé sơ sinh bao nhiêu là đủ? Các yếu tố ảnh hưởng

Trẻ uống đủ sữa rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện. Nhưng, lượng sữa cho bé sơ sinh bao nhiêu là đủ? Hãy tìm hiểu cách tính toán, yếu tố ảnh hưởng đến lượng sữa cho bé cũng như kinh nghiệm để biết bé uống đủ hay thiếu/thừa sữa trong nội dung dưới đây!

Nội dung chính Tầm quan trọng khi cho bé sơ sinh uống đủ lượng sữa Lượng sữa cho trẻ sơ sinh Dấu hiệu trẻ bú đủ hay chưa Yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu lượng sữa Lượng sữa mẹ khác lượng sữa công thức Lượng sữa cho bé theo tháng tuổi Lượng sữa cho bé theo cân nặng Lượng sữa theo giai đoạn tăng trưởng Yếu tố khác Cách quan sát và lời khuyên khi trẻ bú ít/bú nhiều

Tầm quan trọng khi cho bé sơ sinh uống đủ lượng sữa 

Việc cho bé sơ sinh uống đủ lượng sữa là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và sức khỏe của bé trong giai đoạn đầu đời. Lượng sữa đủ sẽ giúp con tăng cân, phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần. Dưới đây là những lý do vì sao mẹ cần chú ý đến việc cung cấp đủ sữa cho bé:   

• Cung cấp dinh dưỡng cần thiết: Sữa mẹ hoặc sữa công thức cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng thiết yếu mà bé cần trong những tháng đầu đời, bao gồm protein, chất béo, vitamin, khoáng chất, và đặc biệt là các kháng thể giúp bé chống lại bệnh tật. Bé rất dễ bị thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A, vitamin D, Canxi, Magie, sắt, vitamin nhóm B (B1, B6, B12)... mà sữa bột hay sữa mẹ cũng đều là nguồn cung cấp dưỡng chất đầy đủ, với hàm lượng phù hợp mà mẹ khó lòng tự đong đếm qua việc nấu nướng. 
• Phát triển trí não và thể chất: Sữa với các axit béo Omega-3 và DHA, rất quan trọng cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của bé. Nếu bé không nhận đủ sữa, sự phát triển thể chất và trí tuệ của bé có thể bị ảnh hưởng.
• Hệ miễn dịch mạnh mẽ: Sữa mẹ cung cấp các kháng thể và tế bào miễn dịch giúp bé chống lại vi khuẩn, virus, và các bệnh nhiễm trùng. Việc cho bé bú đủ sữa giúp củng cố hệ miễn dịch của bé, đặc biệt trong giai đoạn sơ sinh khi hệ miễn dịch của bé chưa hoàn thiện. Sữa công thức hiện nay cũng nhiều dòng bổ sung sữa non, HMO giúp tăng cường đề kháng toàn diện cho bé. 
• Duy trì sự phát triển cân đối: Đủ lượng sữa giúp bé đạt được mức tăng trưởng và cân nặng lý tưởng. Việc không uống đủ sữa có thể dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng, suy dinh dưỡng, và có thể gây ra các vấn đề về phát triển chiều cao, cân nặng, và sức khỏe tổng thể.  Nếu lượng sữa nhiều so với nhu cầu thì con dễ bị tăng cân quá mức, béo phì, dễ bị đầy bụng, khó tiêu.

Vì vậy, lượng sữa ĐỦ cho con là điều rất quan trọng trong cách nuôi con phát triển khỏe mạnh từ những năm tháng đầu đời.

Lượng sữa cho trẻ sơ sinh

Cơ thể của mẹ kì diệu là lượng sữa được tiết ra sẽ tùy thuộc theo nhu cầu bú, mút của bé. Vậy khi nào mẹ biết sữa của mình ít và không đủ cho con? Hay các mẹ cho con ăn sữa ngoài phải làm sao? Đó chính là lý do các mẹ cần nắm được lượng sữa cho trẻ bao nhiêu là đủ để phù hợp với từng giai đoạn của con.

Giai đoạn sơ sinh là giai đoạn tính từ khi bé được sinh ra đời cho đến khi được 1 tháng tuổi.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bú đủ hay chưa?

                

Thực tế, để có một quy chuẩn chính xác về lượng sữa bé cần là rất khó. Lượng sữa cho trẻ sơ sinh tùy thuộc vào thể trạng và nhu cầu riêng của từng bé. Ban đầu, mẹ có thể nhận biết con đã ăn đủ hay chưa thông qua một số dấu hiệu sau: 

► Trẻ sơ sinh bú mẹ hay uống sữa công thức?

Lượng sữa trẻ bú mẹ hoặc vắt ra cho trẻ bú bình sẽ khác với lượng sữa công thức pha cho trẻ:

• Trẻ bú sữa công thức khi cần nhiều calo, phải bú lượng nhiều hơn mỗi cữ. Do sữa công thức tiêu hóa chậm hơn sữa mẹ, trẻ bú sữa công thức thường ăn ít cữ hơn, trung bình khoảng 6-8 lần/ngày.
• Trẻ bú sữa mẹ thường giữ lượng uống ổn định hơn do sữa mẹ đã có sự điều chỉnh về thành phần và hàm lượng calo dựa vào nhu cầu của trẻ. Trẻ bú mẹ thường bú nhiều cữ hơn trong ngày, khoảng 8-12 lần/ngày. Vì sữa mẹ tiêu hóa nhanh hơn sữa công thức

Một phần lý do dẫn đến sự khác biệt trên là bởi vì các thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ không bao giờ cố định mà luôn thay đổi theo thời gian, nhằm thích ứng với mỗi giai đoạn phát triển của trẻ. Sữa công thức thì sẽ có thành phần, hàm lượng dinh dưỡng luôn giữ nguyên. Để chọn các loại sữa phù hợp với độ tuổi của trẻ, bố mẹ cần lựa chọn số sữa theo quy định từ nhãn hàng.

► Lượng sữa cho bé sơ sinh theo ngày tuổi, tháng tuổi 

Lượng sữa cho bé 2 tháng tuổi

Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo trẻ sơ sinh nên bú sữa mẹ trong suốt 6 tháng đầu đời. Tuy nhiên, nhu cầu của mỗi đứa trẻ là khác nhau, cữ sữa và lượng sữa cho mỗi cữ bú cũng không cố định. Mẹ nên tìm hiểu lượng sữa cho bé sơ sinh theo ngày tuổi, tháng tuổi tại các cột mốc sau để đảm bảo con được cung cấp lượng sữa phù hợp: 

• Tháng đầu đời: dạ dày của con rất nhỏ nhưng lại thay đổi kích thước nhanh chóng nên lượng sữa cũng tăng dần theo từng tuần. 
• Tháng thứ 2 đến tháng thứ 5 lượng sữa không thay đổi quá nhiều. Bé tập làm quen với mọi thứ xung quanh và có nhiều hoạt động cười đùa, tập lẫy nên đủ sữa cũng giúp bé có năng lượng vui chơi, sinh hoạt khỏe mạnh. 
• Từ tháng thứ 6 trở đi là giai đoạn con có nhiều thay đổi và phát triển vượt trội. Trẻ đã bắt đầu ăn dặm nên lượng sữa cần phải được cân đối để đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho bé. 

Mẹ có thể tham khảo chi tiết về lượng sữa cho bé sơ sinh Vinlac chia sẻ dưới đây.

Lượng sữa cho bé theo tháng tuổi

► Lượng sữa cho bé sơ sinh theo cân nặng  

Cân nặng là chỉ số quan trọng để đánh giá sức khỏe và sự phát triển tổng thể. Trẻ càng lớn đồng nghĩa với việc nhu cầu dinh dưỡng càng cao và tiêu hao năng lượng nhiều hơn. Trẻ có cân nặng lớn hơn thường cần nhiều sữa hơn để đáp ứng nhu cầu năng lượng và dưỡng chất cho cơ thể. Trung bình, trẻ sơ sinh cần khoảng 150 ml sữa cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. Ví dụ: Một em bé nặng 3kg sẽ cần khoảng 450 ml sữa mỗi ngày, trong khi bé nặng 4kg sẽ cần khoảng 600 ml.

Lượng sữa cho trẻ sơ sinh theo cân nặng

► Lượng sữa cho trẻ tuỳ theo giai đoạn tăng trưởng

Những giai đoạn tăng trưởng đột ngột (growth spurts) thường khiến nhu cầu lượng sữa của trẻ tăng cao hơn. Trong các giai đoạn này, trẻ có xu hướng bú nhiều hơn hoặc lâu hơn để đáp ứng nhu cầu năng lượng tăng cao do sự phát triển nhanh chóng của cơ thể. Giai đoạn tăng trưởng thường xảy ra ở khoảng 2-3 tuần, 6 tuần, 3 tháng và 6 tháng tuổi. Trong những thời kỳ này, trẻ có thể đòi bú nhiều hơn bình thường và mẹ cũng cần đáp ứng nhu cầu này bằng cách cho bú theo nhu cầu của trẻ.

► Một số yếu tố khác

1. Tốc độ trao đổi chất: Trẻ có tốc độ trao đổi chất cao sẽ cần lượng sữa nhiều hơn để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Trẻ có sự trao đổi chất nhanh có thể tiêu thụ sữa nhanh hơn và cảm thấy đói thường xuyên hơn. Trong đó, trẻ có tốc độ trao đổi chất nhanh thường gầy, hoạt động nhiều, có cảm giác đói thường xuyên và duy trì nhiệt độ cơ thể cao và ngược lại.

2. Tình trạng sức khoẻ: Trẻ bị bệnh hoặc yếu có thể cần nhiều sữa hơn để bù đắp năng lượng cho việc hồi phục hoặc chống lại bệnh tật. Ngược lại, một số trẻ khi ốm có thể có nhu cầu sữa giảm đi do không có cảm giác thèm ăn.

3. Hoạt động thể chất: Trẻ càng lớn càng năng động hơn, đặc biệt là khi bé bắt đầu bò, đi lại, hoặc chạy nhảy. Những hoạt động này đòi hỏi năng lượng nhiều hơn, dẫn đến nhu cầu sữa tăng lên.

4. Thời tiết: Thời tiết nóng bức có thể khiến trẻ khát nước và đòi bú nhiều hơn để giữ đủ nước cho cơ thể. Trẻ sơ sinh không uống nước nên nhu cầu sữa tăng lên vào mùa hè hoặc những ngày nóng.

Cách quan sát và lời khuyên khi trẻ bú ít/bú nhiều

Để đảm bảo trẻ sơ sinh được cung cấp đủ lượng sữa cần thiết cho sự phát triển toàn diện, cha mẹ cần quan sát và theo dõi các yếu tố như dấu hiệu no đói, sự tăng trưởng của cân nặng, chiều cao... và can thiệp kịp thời để đảm bảo bé nhận đủ dưỡng chất và phát triển khỏe mạnh. 

Lượng sữa đủ cần thiết và quan trọng cho sự phát triển của con

Bé bú ít

                

• Kiểm tra tư thế bú: Đảm bảo bé bú đúng tư thế. Bé có thể không bú đủ nếu không ngậm vú mẹ đúng cách. Hãy chắc chắn rằng miệng bé mở rộng và ngậm chặt quầng vú, không chỉ núm vú.
• Cải thiện thời gian và số cữ bú: Nếu bé bú ít trong một cữ, có thể cần tăng cữ bú hoặc cho bé bú thường xuyên hơn. Một số bé có thể bú ngắn hơn nhưng vẫn hiệu quả. Cố gắng tạo thói quen bú 6-8 cữ mỗi ngày.
• Kiểm tra sự phát triển và trọng lượng của bé: Nếu bé không tăng cân hoặc có dấu hiệu không đủ sữa, mẹ có thể cần thay đổi chế độ ăn uống hoặc số lượng sữa cho bé (đối với bé bú bình).
• Thử cho bé bú thêm nếu bé ngủ quá lâu: Một số bé có thể ngủ lâu và bỏ qua cữ bú. Trong trường hợp này, mẹ có thể đánh thức bé để bú nếu bé chưa đủ sữa trong ngày.
• Cung cấp môi trường yên tĩnh: Môi trường xung quanh có thể ảnh hưởng đến việc bé bú. Cần tạo không gian yên tĩnh, thoải mái để bé tập trung vào việc bú mà không bị phân tâm.

Bé bú nhiều

                

• Quan sát dấu hiệu no: Bé có thể bú quá nhiều nếu liên tục khóc đòi bú mà không thể dừng lại. Tuy nhiên, cũng cần chú ý rằng một số bé bú nhiều vào những thời điểm nhất định (như giai đoạn phát triển nhanh), nhưng điều này thường không kéo dài.
• Điều chỉnh số lượng sữa: Đối với bé bú bình, nếu bé uống quá nhiều sữa, mẹ có thể thử giảm lượng sữa mỗi cữ. Cần chắc chắn rằng bé đã hoàn toàn no trước khi quyết định cho bé bú thêm.
• Đảm bảo bé không bị trớ hoặc khó chịu: Một dấu hiệu cho thấy bé bú quá nhiều là bé trớ sữa hoặc khó chịu sau khi bú. Trong trường hợp này, mẹ có thể giảm bớt lượng sữa hoặc điều chỉnh thời gian bú.
• Không ép bé bú thêm khi bé đã no: Nếu bé quay đầu đi hoặc ngừng bú tự nhiên, đừng ép bé bú thêm. Để bé tự quyết định khi nào là đủ, tránh việc tạo thói quen bú quá nhiều.

Tham khảo ý kiến bác sĩ

                

Nếu tình trạng bé bú ít hoặc bú quá nhiều kéo dài, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và cách điều chỉnh phù hợp. Bác sĩ có thể:

• Kiểm tra sức khỏe tổng quát của bé: Đôi khi, vấn đề bú ít hoặc bú nhiều có thể do vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như tắc nghẽn tai, viêm nhiễm hoặc vấn đề về tiêu hóa.
• Đánh giá chế độ ăn uống của mẹ (đối với mẹ cho con bú): Chế độ ăn uống của mẹ có thể ảnh hưởng đến lượng sữa. Bác sĩ có thể tư vấn về chế độ dinh dưỡng, các loại thực phẩm hỗ trợ tăng cường sữa mẹ hoặc giúp mẹ cải thiện sức khỏe để sản xuất sữa tốt hơn.
• Điều chỉnh cách cho bé bú bình (nếu cần): Nếu bé sử dụng sữa công thức, bác sĩ có thể điều chỉnh loại sữa, công thức, hoặc số lượng sữa mỗi cữ sao cho phù hợp với nhu cầu của bé.
• Khám phá nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn: Đôi khi, bé có thể gặp vấn đề về hấp thu dinh dưỡng hoặc bệnh lý khác làm ảnh hưởng đến việc bú. Bác sĩ sẽ giúp xác định nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị.

Việc theo dõi cẩn thận thói quen bú của bé và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết sẽ giúp mẹ chăm sóc bé tốt hơn, đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh và đủ dinh dưỡng.

Lượng sữa cho bé sơ sinh bao nhiêu đã được chúng tôi chia sẻ ở bài viết trên, hy vọng sẽ giúp các mẹ chăm sóc con yêu của mình được tốt nhất. Một số sản phẩm sữa công thức cũng sẽ có hướng dẫn chi tiết với từng độ tuổi của con. Ngoài ra, mẹ có thể nhận biết khi nào con ăn đủ sữa hay không rất dễ qua một vài lần cho con ăn. Chúc các mẹ luôn dạt dào sữa cho con để con phát triển khỏe mạnh!