Trẻ biếng ăn bệnh lý: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý

Đăng ngày 11/06/2024

Không giống như biếng ăn sinh lý, tâm lý, biếng ăn bệnh lý xuất phát từ tình trạng sức khỏe của trẻ. Trẻ biếng ăn bệnh lý cũng có một số dấu hiệu tương đồng với các loại biếng ăn khác, diễn khiến phụ huynh nhầm lẫn. Do đó, để có cách xử lý đúng đắn, kịp thời, ba mẹ nên tìm hiểu thêm về dấu hiệu, nguyên nhân cụ thể của tình trạng này. Dưới đây là toàn bộ thông tin chi tiết về biếng ăn bệnh lý mà Vinlac đã tổng hợp, mời ba mẹ cùng theo dõi.

Biếng ăn bệnh lý là gì?

Nếu như biếng ăn sinh lý là do sự thay đổi trong các mốc phát triển thể chất của trẻ, biếng ăn tâm lý là do tâm trạng lo lắng, sợ hãi của trẻ trước mỗi bữa ăn thì biếng ăn bệnh lý lại liên quan trực tiếp tới các vấn đề sức khỏe. Tình trạng này xảy ra phổ biến ở những trẻ mắc các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa, đường ruột và một số bệnh khác.

Những cơn đau do bệnh gây ra sẽ khiến trẻ cảm thấy khó nhai, nuốt và cảm thấy chán ăn. Các tình trạng này nếu không được khắc phục, xử lý sẽ khiến bé biếng ăn kéo dài. Dần dần, ảnh hưởng tới các vấn đề sức khỏe khác.

trẻ biếng ăn bệnh lý

Trẻ biếng ăn bệnh lý ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe

Nguyên nhân trẻ biếng ăn bệnh lý

Để đưa ra những cách xử lý phù hợp, ba mẹ cần biết được nguyên nhân khiến bé biếng ăn bệnh lý. Thông thường, tình trạng này gây ra bởi một số căn bệnh như:

Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là một căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân chính là do hệ tiêu hóa của con chưa được hoàn thiện. Ngoài ra, căn bệnh còn xảy ra bởi chế độ ăn uống mất cân bằng, loạn khuẩn đường ruột, rối loạn tiết dịch, polyp trực tràng hoặc một số vấn đề khác liên quan tới dạ dày, chức năng tiêu hóa.

Khi bị rối loạn tiêu hóa, trẻ nhỏ sẽ cảm thấy buồn nôn, đau bụng, nôn trớ, đi phân sống, táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài. Tất cả những biểu hiện bệnh này đều khiến trẻ cảm thấy khó chịu, không muốn ăn hoặc ăn uống không ngon miệng. Ngoài ra, khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, cơ thể sẽ gặp khó khăn trong việc tiêu hóa, hấp thu dinh dưỡng. Nếu không được khắc phục kịp thời, căn bệnh này sẽ dẫn tới biếng ăn bệnh lý ở trẻ.

Mọc răng

Trong các giai đoạn phát triển, bất kỳ trẻ nào cũng trải qua thời kỳ mọc răng. Đây là mốc phát triển sinh lý bình thường của cơ thể. Thế nhưng, mọc răng có thể gây sưng đau tại chỗ, thậm chí là viêm loét miệng, làm cho trẻ cảm thấy khó chịu. Lúc này, việc nhai nuốt của con cũng gặp khó khăn, gây nên tình trạng chán ăn và dần dần khiến trẻ biếng ăn.

biếng ăn bệnh lý do mọc răng
Trẻ biếng ăn bệnh lý do mọc răng

Do ảnh hưởng của các loại thuốc

Biếng ăn bệnh lý ở trẻ sơ sinh không chỉ do rối loạn tiêu hóa, mọc răng mà còn do các loại thuốc kháng sinh. Việc bé bị bệnh, phải dùng thuốc để điều trị là điều hoàn toàn bình thường. Thế nhưng, một số loại kháng sinh không chỉ tiêu diệt các loại vi khuẩn gây hại mà còn vô tình làm sụt giảm số lượng lợi khuẩn, gây rối loạn tiêu hóa và dẫn tới tình trạng biếng ăn ở trẻ. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng kháng sinh, một số thuốc ngấm vào máu, tiết qua dịch tiêu hóa (nước bọt) tạo cảm giác đắng miệng, khiến trẻ không muốn ăn, ăn không ngon miệng.

Bị nhiễm trùng

Ngoài các nguyên nhân ở trên, trẻ biếng ăn bệnh lý có thể xuất phát từ việc nhiễm trùng của cơ thể. Với đối tượng trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, hệ miễn dịch của con còn non nớt, không có khả năng chống lại tất cả các loại vi khuẩn gây hại. Do đó, trẻ cũng dễ mắc các bệnh như ho, cảm cúm, sổ mũi, đau bụng… và dễ chuyển nặng thành nhiễm trùng, viêm cấp tính hoặc mãn tính đường hô hấp, tiêu hóa. Bị nhiễm trùng sẽ khiến trẻ mất cảm giác thèm ăn, suy giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng. Tình trạng này kéo dài sẽ trở thành biếng ăn.

biếng ăn bệnh lý

Nhiễm trùng làm trẻ biếng ăn bệnh lý

Phân biệt biếng ăn bệnh lý với biếng ăn tâm lý, sinh lý

Biếng ăn bệnh lý cũng có một số biểu hiện tương đồng với các loại biếng ăn khác như:

  • Ăn ngậm, không chịu nuốt;
  • Không ăn hết khẩu phần ăn;
  • Thường xuyên từ chối, bỏ chạy khi thấy thức ăn;
  • Buồn nôn hoặc nôn khi nhìn thấy thức ăn;
  • Sụt cân;

Chính những biểu hiện tương đồng trên đã khiến nhiều phụ huynh lúng túng khi phân biệt giữa các loại biếng ăn. Dưới đây, Vinlac sẽ so sánh nguyên nhân, dấu hiệu của từng loại biếng ăn để ba mẹ có thể biết chính xác bé yêu nhà mình đang ở loại nào để có cách xử lý phù hợp.

 

Biếng ăn bệnh lý

Biếng ăn tâm lý

Biếng ăn sinh lý

Nguyên nhân

Do một số căn bệnh gây nên:

+ Mọc răng, viêm amidan, viêm tuyến nước bọt… làm trẻ gặp khó khăn khi nhai và nuốt, dẫn tới chán ăn.

+ Rối loạn tiêu hóa.

+ Nhiễm trùng: viêm phổi, viêm dạ dày, viêm ruột..

+ Nhiễm ký sinh trùng: giun, sán…

Do các yếu tố từ môi trường và cách chăm sóc trong quá trình ăn uống khiến trẻ lo lắng/bất an khi đến bữa, chán ăn, từ chối hoặc có hoạt động để trốn khi đến bữa

- Thiếu chất từ khi còn là bào thai: Trong quá trình mang bầu, người mẹ thiếu các chất như canxi, sắt, kẽm, các loại vitamin cần thiết... sẽ khiến thai nhi bị thiếu chất và suy dinh dưỡng.

- Do các mốc phát triển của cơ thể, bắt đầu biết lật, biết ngồi, biết bò, biết đi, mọc răng, học nói… Lúc này, sự tập trung của trẻ chuyển sang tò mò, khám phá nên giảm hứng thú với việc ăn.

Dấu hiệu

- Chán ăn kèm theo triệu chứng bệnh lý rõ ràng như sốt, nôn mửa, ho, sổ mũi...

- Khó nuốt hoặc đau đớn khi ăn

- Mệt mỏi, yếu hơn, không năng động như mọi ngày.

- Tình trạng biếng ăn/từ chối ăn sau khi có những thay đổi về môi trường sống, người chăm sóc, người chăm sóc hàng ngày.

- Trẻ căng thẳng, lo lắng, quấy khóc mỗi khi đến bữa.

- Ăn uống thất thường mà không kèm biểu hiện bệnh lý nào.

- Phản ứng với người chăm sóc.

- Biếng ăn xảy ra đúng vào các thời điểm phát triển của trẻ như mọc răng, bắt đầu ăn dặm, biết đi...

- Ngắn hạn, không ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày.

- Cân nặng vẫn ổn định.

- Khả năng tiêu hóa tốt.

Chi tiết

 

Trẻ biếng ăn tâm lý

Trẻ biếng ăn sinh lý

biếng ăn bệnh lý ở trẻ sơ sinh

Biếng ăn bệnh lý hoàn toàn khác biệt

Hậu quả nghiêm trọng khi trẻ biếng ăn bệnh lý lâu ngày

Tình trạng biếng ăn không chỉ là một vấn đề tạm thời mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của trẻ nhỏ nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả. Trong trường hợp biếng ăn bệnh lý kéo dài, sức khỏe và sự phát triển của trẻ có thể bị ảnh hưởng. Những tác hại dễ dàng thấy nhất có thể kể đến:

Thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng tới tốc độ phát triển

Khi bị bệnh, sức khỏe của con đã suy yếu, lại thêm tình trạng biếng ăn, lười ăn sẽ dẫn đến sự thiếu hụt dinh dưỡng. Lúc này, cơ thể không được cung cấp đủ lượng dưỡng chất cần thiết để phát triển một cách toàn diện. Thiếu hụt dinh dưỡng có thể dẫn đến suy giảm cân nặng, chiều cao và kích thước đầu, ảnh hưởng đến sự phát triển về cả thể chất và tinh thần của trẻ. Nếu thiếu các dưỡng chất quan trọng như protein, canxi, sắt và vitamin, con sẽ gặp các vấn đề về xương, răng, hệ tiêu hóa, nguy cơ mắc các bệnh mới cũng cao hơn.

Suy giảm hệ miễn dịch, sức đề kháng

Biếng ăn bệnh lý không chỉ làm trẻ thiếu hụt dinh dưỡng, tốc độ phát triển chậm đi mà hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể cũng bị suy giảm. Khi biếng ăn, cơ thể sẽ thiếu hụt các yếu tố quan trọng để duy trì và củng cố hệ miễn dịch. Lúc này, trẻ sẽ yếu hơn, dễ bị tổn thương và mắc các bệnh nhiễm trùng. Các bệnh như cảm lạnh, viêm họng, viêm phổi có thể trở nên phổ biến và nặng nề hơn ở trẻ biếng ăn bệnh lý.

trẻ biếng ăn bệnh lý mệt mỏi

Biếng ăn bệnh lý khiến trẻ dễ ốm

Chậm phát triển trí não

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển trí não của trẻ. Thiếu hụt dưỡng chất có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ, gây ra các vấn đề về tư duy, trí nhớ, tập trung và khả năng học hỏi của trẻ. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề học tập và phát triển toàn diện ở trẻ sau này.

Cách xử lý khi trẻ biếng ăn bệnh lý

Khi đã xác định được chính xác nguyên nhân dẫn tới tình trạng biếng ăn bệnh lý của trẻ, ba mẹ nên tìm cách xử lý phù hợp, nhanh chóng để tránh để lại hậu quả. Dưới đây là một số gợi ý cho ba mẹ khi bé biếng ăn bệnh lý:

Đưa trẻ đi khám và tham khảo ý kiến bác sĩ

Để xử lý dứt điểm tình trạng biếng ăn bệnh lý, điều đầu tiên là ba mẹ phải xử lý được vấn đề sức khỏe mà bé đang gặp phải. Cần đưa con đi khám bác sĩ và tuân theo điều trị, đơn thuốc để tình trạng bệnh thuyên giảm.

biếng ăn bệnh lý ở trẻ nhỏ

Cho trẻ đi khám khi biếng ăn bệnh lý

Chia nhỏ bữa ăn

Trẻ ốm mệt nên việc gặp khó khăn trong chuyện ăn uống là điều hoàn toàn bình thường. Vì vậy, phụ huynh cần chia nhỏ các bữa để tránh gây khó chịu mà vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng cho con.

Lựa chọn thực phẩm nhẹ, dễ tiêu hóa

Đối với biếng ăn bệnh lý, đặc biệt là bệnh liên quan đến tiêu hóa thì cần chọn thức ăn mềm, nhẹ, dễ tiêu hóa và dinh dưỡng như cháo, súp… Những thực phẩm này sẽ làm giảm áp lực lên hệ tiêu hóa của con, bé sẽ không cần tốn quá nhiều năng lượng cũng như thời gian để hấp thu dưỡng chất.

Cung cấp đủ nước, bổ sung thêm vitamin, khoáng chất

Khi bé bị bệnh, đặc biệt là sốt và tiêu chảy, mẹ cần cung cấp đủ nước điện giải cho bé. Ngoài ra, mẹ đừng quên tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, magie, kẽm… để giúp bé khỏe ăn, lấy lại cảm giác thèm ăn. Bên cạnh đó, có thể cho bé sử dụng thêm men vi sinh để kích thích hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả, tránh cảm giác đầy hơi, chướng bụng làm con chán ăn.

khắc phục biếng ăn bệnh lý

Cho trẻ uống đủ nước để không bị biếng ăn bệnh lý

Thực đơn phong phú, đa dạng

Khi trẻ biếng ăn bệnh lý, ba mẹ phải chú trọng tới khẩu vị và thực đơn hàng ngày của con. Thực đơn nên được thay đổi liên tục, đa dạng nguyên liệu dựa trên sở thích của bé, tránh lặp đi lặp lại gây nhàm chán. Ngoài ra, ba mẹ cũng nên tăng thêm màu sắc, hương vị cho bữa ăn để kích thích vị giác, giúp bé thèm ăn, ăn được nhiều hơn.

Đảm bảo dinh dưỡng phù hợp

Không chỉ khi trẻ bị bệnh mà trong bất kỳ giai đoạn phát triển nào, trẻ cũng cần phải được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ. Trong giai đoạn bị bệnh đi kèm với biểu hiện biếng ăn, điều này lại càng quan trọng hơn. Khẩu phần ăn mỗi bữa cần đảm bảo có tinh bột (gạo, mì, khoai lang…), chất xơ (các loại rau, củ, quả), đạm (thịt, cá, đậu…). Chất béo, đường, muối trong giai đoạn này nên hạn chế, tránh việc khó tiêu và làm con không thoải mái. Chỉ khi có đủ dinh dưỡng, con mới đủ sức đề kháng để chống lại virus gây bệnh.

thực đơn cho trẻ biếng ăn bệnh lý

Lên thực đơn đủ chất cho trẻ biếng ăn bệnh lý

Không lạm dụng thuốc kháng sinh

Bên cạnh các giải pháp trên, như đã đề cập trong phần nguyên nhân, kháng sinh cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng trẻ biếng ăn bệnh lý. Do đó, khi sử dụng thuốc, ba mẹ phải tuyệt đối cẩn thận, chỉ dùng theo chỉ định của bác sĩ, không được tự ý mua, sử dụng khi chưa có sự cho phép. Nếu sử dụng sai cách, thuốc kháng sinh có thể gây nhiều tác dụng phụ như mất khẩu vị, rối loạn đường ruột, đầy bụng, khó tiêu gây ra tình trạng biếng ăn ở trẻ.

Trẻ biếng ăn bệnh lý là nỗi lo lắng của rất nhiều phụ huynh vì nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, sự phát triển của con. Hy vọng với những thông tin ở trên, mẹ sẽ kịp thời nhận biết được biếng ăn bệnh lý ở trẻ và có cách xử lý nhanh chóng, hiệu quả. Các mẹ nhớ kiên trì, áp dụng đúng cách để cùng bé vượt qua tình trạng biếng ăn nhé.

Bài viết liên quan

Vinlac

HÀNH TRÌNH GIÚP CON HẾT BIẾNG ĂN CÙNG VINLAC

Chị Tú – một bà mẹ bỉm sữa 35 tuổi đã trải qua một hành trình chăm con vô cùng gian nan bởi thiếu sữa, con lại biếng ăn, suy dinh dưỡng… Nhưng giờ đây, chị Tú nhàn tênh bởi đã tìm ra phương pháp chăm con hiệu quả từ Vinlac.

Tìm hiểu thêm
Vinlac

CHU VI VÒNG ĐẦU CHO TRẺ SƠ SINH ĐÁNH GIÁ ĐƯỢC ĐIỀU GÌ?

Khi dẫn bé đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, các bác sĩ sẽ đo chu vi vòng đầu cho trẻ sơ sinh, dựa vào đó mà đưa ra cái nhìn tổng quan chung nhất về sự phát triển ở trẻ sơ sinh. Hãy cùng tìm hiểu chỉ số vòng đầu của trẻ đánh giá cụ thể về vấn đề gì nhé.

Tìm hiểu thêm
Vinlac

Cách giúp trẻ sơ sinh phân biệt giấc ngủ ban ngày và ban đêm

Bé sơ sinh ngủ rất nhiều vào ban ngày nhưng lại thường xuyên quấy khóc vào ban đêm khiến mẹ vô cùng mệt mỏi. Vậy làm thế nào mới chấm dứt được tình trạng này? Các mẹ hãy cùng Vinlac tìm hiểu ngay bí quyết giúp bé sơ sinh phân biệt được giấc ngủ ban ngày và giấc ngủ ban đêm nhé!

Tìm hiểu thêm
Vinlac

Bỏ túi 12 mẹo trị đái dầm ở trẻ em hiệu quả nhất

Nếu con đã qua giai đoạn bỏ bỉm mà vẫn đái dầm thường xuyên, mẹ nên tham khảo 12 mẹo trị đái dầm ở trẻ em cực hiệu quả dưới đây.

Tìm hiểu thêm
Vinlac

Top 14 cách làm giúp bé không khóc đêm đơn giản, dễ áp dụng

Cùng Vinlac tìm hiểu 14 cách làm giúp bé không khóc đêm hiệu quả, đánh bay “nỗi ám ảnh” thường trực này, ba mẹ nhé!

Tìm hiểu thêm
Vinlac

TOP 6 loại sữa Việt Nam nào tốt nhất cho bé phát triển toàn diện?

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại sữa khác nhau từ nội đến ngoại. Với tiêu chí “người Việt dùng hàng Việt” thì sữa Việt Nam nào tốt nhất cho bé chắc hẳn cũng là điều băn khoăn của nhiều bà mẹ thông thái? Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau và lựa chọn một loại sữa nội địa phù hợp cho sự phát triển toàn diện của bé nhất nhé!

Tìm hiểu thêm